Każdemu choć raz przyszło do głowy pytanie – skąd wzięła się nazwa tej firmy? Większość z tych nazw powstała w zaskakujący sposób, nierzadko z zupełnego przypadku. Często też nazwy te ulegały ewolucji i modyfikacjom czy nawet całkowitym zmianom, aż uzyskały współczesną, powszechnie znaną wersję. Rozpoczynamy cykl artykułów opisujących pierwsze kroki wielkich firm. Zapraszamy do lektury!
IKEA:
Nazwa firmy powstała jako akronim od imienia i nazwiska założyciela Ingvara Kamprada oraz Elmtaryd i Agunnaryd – miejscowości/parafii i farmy w prowincji Småland, w której Ingvar się wychowywał. W roku 1943, siedemnastoletni wówczas Ingvar, przesiadując w kuchni u swojego wuja Ernsta, wypisywał na stole różne wyrazy, z których chciał utworzyć nazwę swojej działającej już firmy. Od kilku lat, młody Ingvar zarabiał bowiem jako rowerowy dostawca zapałek; nieco później ryb, dekoracji świątecznych, ołówków… Zaopatrywał się głównie w Sztokholmie, a towar przywoził do swojej rodzinnej wioski. Interes rozwijał się tak dobrze, że nie mógł pozostać nienazwany.
Ciekawostką jest również wymowa nazwy firmy. W języku polskim przyjęło się wymawiać [ikea], Szwedzi zaś wymawiają to jako [ikjea], Anglicy jako [ai’ki:ə], a Rosjanie [ikieja].
Canon:
W roku 1931, w tokijskiej dzielnicy Roppongi, Minato-ku, trzech ambitnych panów: Yoshida Gorō, jego kuzyn Uchida Saburō oraz Takeshi Mitarai, bliski znajomy Uchida, postanowiło zbudować wysokiej jakości aparat fotograficzny, który mógłby podbić świat. Założyli niewielkie laboratorium o nazwie 精機光学研究所 [Seikikōgaku kenkyūsho], które tłumaczono na język angielski jako Precission Optical Industry Co. Ltd. Trzy lata później, w roku 1934, pokazali prototypowy aparat małoobrazkowy 35mm z przełomową migawką szczelinową. Była to pierwsza tego typu konstrukcja na świecie. Jako buddyści, nazwali swoją kamerę… Kwanon od imienia buddyjskiej bogini miłosierdzia i płodności. Wkrótce, w roku 1935, mając na celu sprzedaż kamery poza granicami Japonii, przemianowali ją na bardziej uniwersalne brzmieniowo i znaczeniowo słowo „Canon”, niebawem samą firmę na „Canon Camera Co., Inc.”, aż w roku 1969 nazwę skrócono do „Canon Inc.”
Zaproponowana w latach 30-tych ubiegłego wieku, konstrukcja migawki szczelinowej, do dziś stosowana jest w większości profesjonalnych aparatów fotograficznych.
Pepsi:
W 1893 roku, pochodzący z Północnej Karoliny farmaceuta Caleb Bradham, na zapleczu swojego sklepu opracował leczniczy napój, który miał być antidotum na dyspepsję, bardziej znaną jako niestrawność. Napój ten, składający się z karmelu, cukru, przeróżnych ekstraktów aromatycznych, w tym z orzeszków koli i wanilii, rozpuszczonych w gazowanej wodzie, sprzedawał pod nazwą pochodzącą od własnego nazwiska: Brad’s Drink. Napój od razu odnosi sukces. Ustawiają się kolejki, sprzedaż idzie w tysiącach litrów. Klienci są zadowoleni, pełni energii. Przyszedł czas na zmianę nazwy: Pepsi Cola. Wyjaśniać nie trzeba. W pierwszym roku działalności (1903) sprzedano blisko 8 tysięcy galonów esencji Pepsi, co daje w przeliczeniu około kilkaset tysięcy litrów gotowego napoju.
Warto wspomnieć, że nazwa powstała również w opozycji do istniejącej już od dekady firmy „Coca-Cola”. Caleb reklamował swój napój jako lepszy, zdrowszy, stworzony alby leczyć. Ówczesna Ameryka bardzo lubiła takie historie.
Adidas:
Na temat pochodzenia nazwy Adidas krąży wiele mitów. Jednym z kontrowersyjnych wyjaśnień jest użycie A.D.I.D.A.S. jako akronimu od hasła „All Day I Dream About …Sex” lub jego pochodne wersje z mniej cenzuralną końcówką …Sport, Success, Sandwiches, Shoes… Jest jeszcze wersja „After Dinner I Drink A Shot” oraz „Asociacion de Idiotas Dispuestos a Superarse”. Wszystkie te rozwinięcia „skrótu” są jednak nieprawdziwe.
Na początku lat 20-tych ub. wieku dwaj bracia, młodszy Adolf i starszy Rudolf Dassler pracowali w rodzinnej fabryce specjalizującej się w produkcji obuwia sportowego „Gebrüder Dassler Schuhfabrik”. Przełomowym momentem w działalności firmy było rok 1936, gdy w Berlinie odbywały się letnie igrzyska olimpijskie. Adolf, nazywany przez najbliższych „Adi” przemierzył setki kilometrów z walizką pełną reprezentacyjnych butów sportowych do wioski olimpijskiej aby przekonać afroamerykańskiego biegacza Jesse’go Owensa do założenia jego butów podczas biegu. Udało się. Jesse Owens zdobył cztery złote medale, a buty z fabryki Dasslerów z dnia na dzień stały się popularne na całym świecie. Jeszcze przed II Wojną Światową, sprzedaż wynosiła ponad 200 tysięcy par rocznie, głównie za oceanem.
Wkrótce po wojnie między braćmi doszło do szeregu nieporozumień. W roku 1947, starszy brat Rudolf założył firmę Ruda, której nazwa powstała z połączenia części imienia Rudolf Dassler (przemianowanej później na Puma), natomiast młodszy brat utworzył Adidas, … również pochodzącą od imienia i nazwiska.
Mercedes:
Mercédès – hiszpańskie imię żeńskie oznaczające „łaskę”, nawiązujące do Dziewicy Maryi, Maria de las Mercedes („Our Lady Of Mercy”). Imię szczególnie popularne na przełomie XIX i XX wieku. Jak to się zatem stało, że żeńskie imię stało się marką luksusowych samochodów?
Wiosną 1897 roku, urodzony w Lipsku biznesmen i dyplomata Emil Jellinek, zafascynowany nowym wynalazkiem – automobilem – wyrusza w podróż do niewielkiego miasteczka Cannstatt, nieopodal Stuttgartu, gdzie znajduje się fabryka DMG (Daimler-Motoren-Gesellschaft). Zamawia dla siebie pierwszy samochód. Dostarczony jesienią tego roku automobil nie spełnia jednak oczekiwań Emila: moc 6 KM, maksymalna prędkość 24 km/h. Jellinek żąda od Daimlera pojazdu rozwijającego prędkość co najmniej 40 km/h. Rok później, we wrześniu 1898, Daimler dostarcza dwa pojazdy spełniające wcześniej umówione kryteria. Bezlitosny Jellinek żąda jednak pojazdów jeszcze szybszych – chce startować w wyścigach! I swego dopina.
W 1899 roku Emil Jellinek zorganizował wyścigi automobilów w południowej Francji na trasie Nicea-Magagnon-Nicea. Pseudonim jaki przybrał jego pojazd marki Daimler (wraz z drużyną) to … Mercedes, pochodzący od imienia jego wówczas 11-letniej córki Mercédès Jellinek. Wyścigi odbiły się szerokim echem, drużyna Mercedes startuje więc w kolejnych. Wkrótce Emil zawiązuje z Daimlerem umowę na sprzedaż jego samochodów pod nazwą Mercedes. W roku 1901 DMG dostarcza Jellinkowi pierwszy pojazd sygnowany nową marką. W czerwcu następnego roku nazwa Mercedes zostaje zarejestrowana i opatentowana.
Krzysztof Bernardyn
